رسوباتي از درياچه هاي آب شور و شيرين به دست آمده اند كه حاوي آثار گياهي فراواني است كه نشان دهنده اين است كه بارش و رطوبت در اين منطقه بيشتر از امروز بوده است. در اين منطقه سنگهاي رسوبي آهكي”marl”، ” تورب ” و “peat ” وجود دارد كه از نظر مقدار باقيمانده هاي گياهي (قارچها، سرخس ها) و همچنين نرم تنان بسيار غني است و در دوره آب و هواي مرطوب تشكيل شده است كه با تاييد نظريه فوق كمك مي كند. مهمترين كوههاي اين منطقه عبارتند از كوه كوهبنان(كوه بالا)به ارتفاع3775متر و كوههاي طغرالجرد كه بلند ترين قله آن كوه تخ راجه tokhraje است كه 2600متر ارتفاع دارد.
اين منطقه در شهرستان كوهبنان واقع و به پشتكوه كوهبنان معروف است گرديده و اداره كل حفاظت محيط زيست استان از سالها قبل پيگير ارتقاء سطح منطقه بوده و خوشبختانه در آبان ماه سال 1388 نقشه منطقه به همراه منابع آبي منطقه توسط واحد محيط طبيعي و GIS اداره كل تهيه گرديد.
موقعيت جغرافيايي و عمومي منطقه
اين منطقه در موقعيت جغرافيايي N3128 E5616 در شمال شهر كوهبنان واقع گرديده كه از شمال به مرز استان يزد و كرمان، از غرب به جاده روستاي خاكي كوهبنان – چهار گداره، از جنوب به شهر كوهبنان و از شرق به جاده خاكي (جاده قديمي) كوهبنان – پشتكوه منتهي مي شود.
وسعت منطقه : وسعت منطقه سيزده هزار و دويست هكتار (13200) مي باشد.
ويژگي و سيماي عمومي منطقه
الف – وضعيت توپوگرافي : اين منطقه داراي دو رشته كوه مرتفع به هم پيوسته به نامهاي كوه داه بدان (مشهور به كوه آسياب يا حسن كل) و كوه كليسا با دره و ريزالهاي فراوان بوده كه اين مكانها زيستگاه امني براي حيات وحش منطقه محسوب مي شود. هم چنين با دارا بودن پوشش جنگلي و مرتعي انبوه يكي از بهترين مناطق بكر و مستعد شهرستان مي باشد و پست ترين نقطه منطقه، دامنه ارتفاعات مجاور شهر كوهبنان با ارتفاع 2014 متر از سطح دريا و بلندترين نقطه، ارتفاعات كوه داه بدان (مشهور به كوه آسياب يا حسن كل) با ارتفاع 3280 متر از سطح دريا مي باشد .
ب – چشم اندازهاي منحصر به فرد : نقاط برفگير و چشمه سارهاي فراوان با پوشش گياهي و جنگلي از چشم اندازهاي منحصر به فرد منطقه مي باشند.
ج – پوشش گياهي و گونه هاي شاخص گياهي :
تيپ گياهي : پوشش گياهي منطقه از نوع بوته اي (گياهان يكساله) ، درختچه و درختي ميباشد.
گياهان يكساله و داروئي نظير : آلاله ، آويشن ، درمنه و …. مي باشد.
گياهان درختچه اي و درختي نظير : افدرا (هوم) ، كهكم ، پسته وحشي (بنه) ، ِتربيت ، تنگس ، قيچ ، ارچن ، بيد، بادام وحشي، ارس و…. مي باشد.
درصد پوشش گياهي : بطور متوسط پوشش جنگلي و گياهي منطقه بين 50 تا 65 درصد تخمين زده مي شود.
د – وضعيت عمومي حيات وحش و گونه هاي شاخص و كريدورها :
حيات وحش منطقه : منطقه كوهستاني پشتكوه، زيستگاه مناسبي براي حيات وحشي نظير:كل و بز، قوچ و ميش، پلنگ، گرگ، شغال، روباه، تشي، خرگوش و … را نام برد.
از پرندگان منطقه مي توان : كبك، تيهو، انواع كوكر، كبوتر وحشي، عقاب طلائي، سارگپه، شاهين، دليجه و … را نام برد.
نوع اقليم : آب و هوايي منطقه سرد و كوهستاني وارتفاعات آن سرد و برفگير مي باشند .
تشريح وضعيت طبيعي( شرح اجمالي سيماي منطقه)
منابع بيولوژيكي( پوشش گياهي – حيات وحش) :
ج) تعداد و نوع منابع آبي( بر اساس جدول شماره3) : منابع آبي در جدول شماره 3 ذكر شده اند .
وجود آثار و ابنيه تاريخي- مذهبي-فرهنگي : مراكز مذهبي منطقه عبارتند از : مقبره شيخ ابوسعيد، مقبره برهان الدين و تخت امير مي باشد.
وجود آثار و پديده هاي طبيعي( آبشار- غار و …) : در داخل منطقه يك غار معروف بنام خواجه خضر وجود دارد.
وضعيت جوامع محلي
الف) جمعيت مناطق مسكوني داخل : اين منطقه يكي از مناطق ييلاقي شهرستان محسوب مي شود بطوريكه در فصل تابستان حدود 250 خانوار در داخل آباديها و مزارع به منظور امرار معاش زندگي كرده و در فصل سرما به شهر كوهبنان يا روستاهاي مجاور كوچ مي نمايند. ضمنا” ليست مزارع، آباديها و ديگر مستثنيات داخل منطقه به پيوست مي باشد.
ب) روش عمده امرار معاش جوامع : شغل و امرار معاش اكثر جوامع محلي داخل و خارج منطقه، كشاورزي و دامداري مي باشد.
ج) ميزان درآمد ساليانه افراد محلي : ميزان درآمد در حد متوسط و گذران زندگي مي باشد.
د) وضعيت وابستگي جوامع محلي به منابع موجود در منطقه : وابستگي عمده جوامع محلي به منظور كشاورزي، دامپروي و به دليل خوش آب و هوا بودن منطقه، عده اي نيز جهت گردش، تفريح و گذران اوقات فراغت در منطقه حضور مي يابند.
ه) وضعيت آگاهي جوامع محلي از مسايل زيست محيطي : خوشبختانه در اين چند ساله با چاپ و انتشار يكسري بروشور و برگزاري جلسات محلي به منظور بالا بردن سطح آگاهي مردم منطقه و تنوير افكار عمومي اقدامات خوبي انجام شده است.
عوامل آسيب پذيري منطقه : خوشبختانه خشكساليهاي چند ساله اخير تاثير چنداني بر پوشش گياهي و منابع آبي منطقه نداشته و چندين آب جاري و رودخانه فصلي از داخل منطقه عبور مي كند.
تنها عامل تهديد كننده سلاحهاي غيرمجاز و تعدادي از شكارچيان سودجو مي باشدكه در صورت ارتقاء سطح با گشت و كنترل مستمر و احداث دو پاسگاه حفاظتي مي توان منطقه را به نحواحسن حفاظت و كنترل نمود.
كمبودها و نيازها
الف) تعداد آبشخور مورد نياز ( با تعيين محل بر روي نقشه) : با توجه به وجود چندين آب جاري و چشمه سارهاي فراوان در منطقه، تنها نياز به احداث آبشخور در خروجي چشمه سارها و قنوات مي باشد.
ب) تعداد پاسگاههاي مورد نياز ( با تعيين محل بر روي نقشه) : اين منطقه نياز به 2 باب پاسگاه حفاظتي در مناطق گردوكج و درآب مي باشد.
ج) تعداد وسايل نقليه مورد نياز : با توجه به كوهستاني و دشتي بودن منطقه نياز به يكدستگاه خودرو كمك دار و دو دستگاه موتورسيكلت تريل در منطقه مي باشد.
د) تعداد نيروي اجرايي مورد نياز : با توجه به گشت هاي شبانه در منطقه ، حداقل نياز به 4 نفر نيروي محيط بان و يك نفر كارشناس مي باشد.
ه) ساير نيازها : نصب دو دستگاه دكل و بي سيم مادر جهت ارتباط بهتر بين اداره شهرستان و پاسگاههاي حفاظتي از نيازهاي مهم ارتباطي در منطقه مي باشد.
ساير قابليت هاي منطقه : با توجه به اينكه منطقه فوق يكي از بهترين زيستگاههاي كل و بز و قوچ و ميش در شهرستان مي باشد، در صورت گشت و كنترل مستمر با تعداد نيروي محيط بان كافي، امكان ارتقاء سطح منطقه در پنچ سال اينده به حفاظت شده ميسر مي باشد.