اروميه با بيش از ۳ هزار سال قدمت قديميترين شهر در منطقهٔ شمالغرب ايران بهشمار ميآيد كه هنوز پابرجا است. از اين رو اروميه به عنوان ۱۹ شهر تاريخي ايران در يونسكو ثبت شده است. برخي مورخان اروميه را زادگاه زردشت ميدانند. در سدههاي گذشته حوادث متعددي از قبيل اشغال توسط عثمانيها و روسها را تجربه كرده است. اين شهر به سبب موقعيت مناسب كه در ميان شاهراه ارتباطي قفقاز، ميانرودان و آسياي صغير داشته در گذشته از مراكز تجاري منطقه به شمار ميرفته است. نقل مهمترين سوغات اروميه است.
اروميه به عنوان شهر داراي اولين بيمارستان به شيوه نوين، اولين مركز آموزش پزشكي، اولين مدرسه به شيوه نوين، اولين شبكه تلويزيون محلي، اولين نشريه محلي در ايران، پايتخت واليبال ايران، دومين شهر پرترافيك ايران شناخته ميشود. دارالنشاط ، پاريس ايران ، شهر آب ، شهر اديان، مذاهب و اقوام از القاب اروميه است. اروميه مدتي در دوره پهلوي به رضائيه تغيير نام داد.
نامگذاري
اور در زبان آشوري به معناي شهر است (همان واژهاي كه در نام اورشليم (شهر آشتي) هم وجود دارد) و ميه به معناي آب است (همريشه با مآء عربي) و اورميه يا اروميه در زبان آشوري به معناي “شهر آب” است. نام اين شهر در شروع دوره پهلوي به دليل علاقه رضا شاه به اين شهر به رضائيه تغيير نام دادو بعد از انقلاب اسلامي دوباره به نام اروميه برگشت. ارومي، اروميه، ارْميه، اورميه،ارم از ديگر نامهاي آن بوده است. در بين آذربايجانيها نام اورمي رواج دارد.
پيشينه
عقيده بر اين است كه شهر اروميه در هزاره دوم قبل از ميلاد مسيح تاسيس شده است.
جغرافيا
اروميه با داشتن موقعيت ممتاز جغرافيايي در ۲۰ كيلومتري درياچه اروميه قرار دارد. ارتفاع اروميه ۱۳۳۲ متر از آبهاي آزاد است. اروميه در دشت اروميه واقع شده است كه ارتفاعاتي چون كوه سير، كوه قيزقلعه، كوه جهودها، كوه چهل مر شهيدان، كوه ماه، كوه علي پنجه سي و كوه علي ايمان آن را احاطه كردهاند.در واقع اروميه بين درياچه اروميه و ديوارهٔ كوههاي غرب استان واقع شده است.
موقعيت جغرافيايي
شهر اروميه روي مدار ۳۷ درجه و ۳۲ دقيقه در نيمكره شمالي از خط استوا قرار گرفته است. همچنين اين شهر روي نصف النهار ۴۵ درجه و ۲ دقيقه طول شرقي از نصفالنهار گرينويچ قرار دارد.