پوشش گياهي: درمنه , شيرخشت , گون , گرگ تيغ ,خنجك ,افدرا , اشنان ,قيچ, اسفند,تاغ , پرند ,جارو , خارشتر , اسكنبيل , انواع گرامينه , ني ,سازو ,علف شور ,گز , جگن ,آتريپلكس.
پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش , آهو, جبير , گورخر ,پلنگ , يوزپلنگ ,كفتار ,روباه شني , شغال , گرگ , گربه وحشي :كاراكال , تشي , خرگوش , سمور سنگي.
پرندگان : انواع غازها,مرغابيها,حواصيلها, انواع گنجشك سانان, زنبورخوركها ,كبوترها, كلاغها, عقابها , درنا, فلامينگو, پرستو,كوكر,قمري ,توكا,هدهد, كلاغها بلدرچين ,تيهو,كبك و هوبره ,دال ,شاهين, بحري , دليجه,سارگپه , سنقر.
خزندگان : انواع مار, سوسمار , مارمولك و لاك پشت .
اين منطقه كه در شمال درياچه نمك قم واقع شده در سال 1343 حفاظت شده اعلام و در سال 1355 نيز به عنوان ذخيره گاه زيستكره انتخاب شد. منطقه حفاظت شده كوير در سال هاي 1355 تا1361 نيز به عنوان پارك ملي تحت مديريت قرار داشت.
اين منطقه دشتي و كوهستاني با مساحتي برابر با 248957هكتار در استان هاي تهران، سمنان و قم قرار دارد. منطقه داراي اقليم فراخشك معتدل است. چشمه ها و چاه هاي كم آب منطقه منابع اصلي تامين آب آن به شمار مي آيند. وجود منطق استپي، باتلاقي، كويري و نمكزار در منطقه موجب تشكيل رويشگاه هاي گياهي و زيستگاه هاي جانوري متنوعي شده اند.
200گونه جانوري و 359 گونه گياهي در منطقه شناسايي شده اند. گونه هاي مهم جانوري منطقه عبارتند از: جبير آهوة بز و پازن، يوزپلنگ، قوچ وميش، گربه شني، كاراكال، خارپشت گوش بلند، سمور سنگي، گرگ، روباه معمولي، تشي، هوبره، كبك، سنگ چشم، سسك، عقاب طلايي، قوش، دليجه، زاغي، انواع توكا، داركوب راه راه و زنبور خور معمولي. وجود تنوع زياد گياهبي و جانوري، چشم اندازهاي زيبا، درياچه نمك، آثار فرهنگي و تاريخي، كاروانسراي قلعه دير، نهر سنگي و راه سنگفرش زمينه هاي گردشگري را در اين محيط طبيعي فراهم نموده است.
1335 ، پس از تاسيس كانون شكار در مساحت يك ميليون هكتار به عنوان قرق دولتي اعلام ميگردد و در سال 1350 با تاسيس سازمان حفاظت محيط زيست در وسعت 750 هزار هكتار به پارك ملي تبديل ميشود .( در اوايل دهه 40 با تبديل كانون شكار به سازمان شكار باني منطقه كوير با وسعت 750 هزار هكتار به منطقه حفاظت شده تبديل ميشود ). بعد از پيروزي شكوه مند انقلاب اسلامي در سال 1361 ، 250000 هكتار از محدوده 750هزار هكتار به عنوان منطقه حفاظت شده كوير تعيين ميگردد.
موقعيت عمومي منطقه
منطقه حفاظت شده كوير با مساحتي حدود 248957 هكتار در محدودة سه استان تهران، قم و سمنان واقع گرديده و بين طول جغرافيايي51درجه و 23 دقيقه تا 52درجه و 6 دقيقه و عرض جغرافيايي 35 درجه 12 دقيقه تا 34 درجه و 45 دقيقه قرار دارد.
وضعيت توپوگرافي
حداقل و حداكثر ارتفاع منطقه740 متر تا1600متر بوده و حدود 70 هزار هكتار از منطقه بصورت كوه و تپه ماهور بوده و 11 هزار هكتار آن بصورت لكه اي تالاب فصلي بند عليخان ميباشد (تالاب فصل بندعليخان و آبگيرهاي دشت پره زرد)و الباقي منطقه به صورت دشت است .
پوشش گياهي
درختچه هاي تاغ ، گز ، پسته وحشي ، بادام تلخ ، اشك ، اسكنبيل ،و بوته هاي درمنه ، اشنان ، شور ، اسفند ، افدرا ، قيچ ، كاروان كش ، شكر تيغ ، چوبكها ، كلاه مير حسن ، گون ، بوهن ، خارشتر ، اتريپلكس ، تنگس
حيات وحش
قوچ و ميش ، كل و بز ، جبير ، آهو ، كاراكال ، گربه و روباه شني ، كفتار ، شغال ، روباه ، گرگ ، خرگوش ، تشي ، پلنگ ، يوز پلنگ ، خار پشت روباه معمولي . پرندگان شامل انواع باز هاي شكاري از قبيل : كركس ، دال ، هما ، دليجه ، قرقي ، بحري ، شاهين ، بالا بان ، سارگپه ، عقاب طلايي ، عقاب دشتي . انواع پرندگان خشكزي مثل : كبك ، تيهو ، با قرقره ، كبوترچاهي ، هوبره ،سنگ چشم انواع پرندگان آبزي و كنار آبزي مثل انواع ، مرغابي ، غاز ، قو ، حواصيل ، آبچيلك ، آنقوت ، تنجه ، خروس كولي .
حدود اربعه
شمالا از قلعه دير كاج به طرف شرق در كنار جاده قم – گرمسار تا مرز رودخانه بند عليخان و مزرعه شكر آباد و مباركيه و در امتداد جاده ماشين رو مباركيه پس از گذشتن از روستاهاي حصار گلي و عسگرآباد و امام زاده عبدالله و حسن آباد تا ايستگاه راه آهن ، شرقا از ابر دژ و از آنجا در امتداد خط راه آهن تا راه آهن ايستگاه كوير و از ايستگاه كوير به طرف جنوب شرقي در امتداد آبريز كوه سرخ تا تلاقي اين آبريز با رود خانه گرمسار و در امتداد رودخانه گرمسار تا تلاقي آن با رودخانه گلو ، جنوبا به پارك ملي كوير و درياي نمك .و غربا به درياي نمك تا آخرين حد شمالي درياي نمك تا محل اتصال رودخانه كرج و از آنجا تا تلاقي گذار مسيله و از اين تلاقي به خط مستقيم مفروض تا قلعه دير كاج و از آنجا به سمت شمال تا تلاقي آن با جاده اسد آباد فشافويه .
تعارضات مهم منطقه
الف – حضور پايگاه ها و نيروهاي نظامي و انجام مانور و رزيمايش ها و احداث تاسيسات و شبكه راهها در داخل منطقه.
ب – واگذاري اراضي به كشاورزان در داخل منطقه
ج – چراي دام
د – جاده سازي
ه- جنگل هاي تاغ منطقه كه زيستگاه مناسب آهو ميباشد در حال حاضر مورد تعرض افراد سودجو به جهت استفاده از چوب آن قرار گرفته است و صدمات زيادي به آن وارد شده است .
تجهيزات و امكانات
چها ر پاسگاه محيط باني